Các loại khí cụ niềng răng đang được cải tiến ngày càng hiện đại hơn, giúp hỗ trợ cho quá trình điều chỉnh các răng mọc lệch lạc diễn ra một cách thuận lợi, rút ngắn thời gian đáng kể. Tùy vào từng nhu cầu thẩm mỹ, mức độ, tình trạng răng sai lệch nặng hay nhẹ mà bác sĩ sẽ có chỉ định sử dụng khí cụ phù hợp nhất. Nếu đang có nhu cầu nắn chỉnh răng hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về tổng hợp các loại khí cụ niềng răng phổ biến để có sự chuẩn bị tốt nhất cho mình.
I. Khí cụ chỉnh nha là gì?
Khí cụ chỉnh nha hay khí cụ niềng răng là những dụng cụ nha khoa chuyên dụng được bác sĩ sử dụng để hỗ trợ quá trình nắn chỉnh, sắp xếp các răng mọc về đúng vị trí chuẩn đẹp trên cung hàm.
Một hệ thống chỉnh nha hoàn chỉnh sẽ bao gồm đa dạng các loại khí cụ khác nhau với các chức năng riêng biệt. Tùy thuộc theo từng tình trạng mà bác sĩ sẽ lập phác đồ chỉnh nha hiệu quả bằng các loại khí cụ phù hợp nhất.
Mỗi một loại khí cụ sẽ có tác dụng hỗ trợ trong một khoảng thời gian nhất định. Một số loại khí cụ sẽ được sử dụng cố định xuyên suốt từ đầu cho đến khi hoàn tất quá trình niềng răng chỉnh nha.
Bên cạnh đó, cũng có các khí cụ có thể tháo lắp dễ dàng giúp mang lại sự tiện lợi trong sinh hoạt. Đồng thời với đặc tính trong suốt sẽ vừa giữ thẩm mỹ, vừa giúp hỗ trợ các răng dịch chuyển hiệu quả.
Trong quá trình niềng răng chỉnh nha, việc lựa chọn đúng khí cụ, bác sĩ thao tác đúng kỹ thuật, điều chỉnh lực siết phù hợp sẽ đem lại nhiều lợi ích đáng kể như:
- Giúp các răng mọc về đúng vị trí thẳng đều, khớp cắn ở 2 hàm cũng được cân đối, sít khít với nhau không còn bị hô, móm, khấp khểnh, lệch lạc, hở kẽ hay lệch khớp cắn nữa.
- Hàm răng đều đẹp giúp nụ cười tự tin hơn, khớp cắn cân đối sẽ cải thiện ăn nhai hiệu quả, dễ dàng chăm sóc, vệ sinh răng miệng sạch sẽ, ngăn ngừa tối đa nguy cơ mắc bệnh lý ở răng.
II. Các loại khí cụ chỉnh nha phổ biến hiện nay
Hiện nay có 2 loại niềng răng phổ biến đó là: niềng răng mắc cài và niềng răng không mắc cài (niềng răng trong suốt). Ở mỗi một phương pháp niềng răng sẽ dùng các khí cụ chuyên biệt không giống nhau.
1. Niềng răng mắc cài
Niềng răng mắc cài sẽ sử dụng nhiều loại khí cụ khác nhau, gắn cố định trực tiếp lên trên bề mặt răng trong suốt thời gian chỉnh nha.
Phương pháp niềng răng mắc cài đã có từ lâu và bao gồm nhiều loại như: niềng răng mắc cài kim loại thường, niềng răng mắc cài tự buộc, niềng răng mắc cài sứ, niềng răng mắc cài mặt trong.
Tuy đem lại hiệu quả nắn chỉnh răng cao trong thời gian nhanh nhất có thể. Nhưng các hệ thống khí cụ trong kỹ thuật niềng răng này được đánh giá có phần cồng kềnh, có thể gây khó chịu, vướng víu cho bệnh nhân.
Các khí cụ được sử dụng trong niềng răng mắc cài phải kể đến, gồm có:
1.1 Mắc cài niềng răng
Đây là khí cụ không thể thiếu trong mỗi ca niềng răng chỉnh nha bằng mắc cài. Mắc cài có thiết kế dạng hình vuông nhỏ, phần đầu góc bo tròn nhằm giảm thiểu tối đa sự cọ sát, cộm vướng gây tổn thương cho mô mềm trong khoang miệng.
Mắc cài sẽ được gắn cố định trên răng bằng keo chuyên dụng trong suốt quá trình chỉnh nha. Những trường hợp nếu cần giữ thẩm mỹ bạn có thể chọn giải pháp niềng răng mắc cài với các khí cụ được gắn ở mặt trong của răng.
Tác dụng giữ dây cung chắc chắn, tạo lực giúp hỗ trợ các răng có sự di chuyển thuận lợi về vị trí đều đặn trên cung hàm.
Mắc cài có thể được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau như: kim loại, sứ, pha lê.
Trong đó, mắc cài sứ và mắc cài pha lê được đánh giá có tính thẩm mỹ khá tốt. Nếu bạn là người làm các công việc phải giao tiếp nhiều thì đây sẽ là một lựa chọn hoàn hảo.
1.2 Dây cung
Dây cung được làm bằng chất liệu thép không gỉ như niken hoặc titanium đảm bảo an toàn, không gây kích ứng. Thiết kế của dây cung là 1 sợi dây thép hình vòm cung được gắn vòng quanh cung hàm.
Khí cụ này được gắn vào các khe của mắc cài và dùng dây thun để cố định lại (với niềng răng mắc cài thường) hoặc chốt đóng mở tự động (với niềng răng mắc cài tự buộc).
Chức năng của dây cung đó là tạo một lực kéo phù hợp để các răng có thể di chuyển theo đúng phác đồ đã lập ra.
Ở mỗi giai đoạn niềng răng cụ thể bác sĩ sẽ dùng các loại dây cung khác nhau về kích thước cũng như hình dạng để đạt hiệu quả nắn chỉnh răng tốt nhất.
1.3 Dây thun
Khí cụ này được sử dụng trong phương pháp niềng răng bằng mắc cài kim loại thường. Dây thun có độ co giãn, đàn hồi tốt sẽ đảm nhận vai trò cố định dây cung chắc chắn với mắc cài trong suốt thời gian điều trị.
Dây thun có nhiều màu sắc đa dạng rất phù hợp cho trẻ em hoặc những ai muốn thể hiện cá tính của bản thân.
1.4 Nắp trượt
Đây là một khí cụ được dùng trong phương pháp niềng răng mắc cài tự buộc. Nắp trượt có kích cỡ nhỏ được gắn cố định với mắc cài.
Về chức năng cũng tương tự giống dây thun nhưng độ bền chắc có phần tốt hơn giúp hỗ trợ quá trình dịch chuyển của răng diễn ra một cách thuận lợi nhất, tránh các sự cố làm gián đoạn.
1.5 Khâu chỉnh nha (Band)
Khâu chỉnh nha hay còn gọi là Band răng có thiết kế hình tròn khá giống với chiếc nhẫn, trên khâu sẽ có thêm phần móc để liên kết dây cung và dây thun.
Thông thường, khâu chỉnh nha sẽ được gắn cố định chắc chắn ở răng số 6 hoặc số 7 bằng một chất liệu keo chuyên dụng. Khí cụ này sẽ theo bạn trong suốt thời gian chỉnh nha giúp tạo điểm tựa, duy trì lực tác động cho hệ thống dây cung, mắc cài diễn ra thuận lợi nhất.
1.6 Hooks
Hooks là một bộ phận nhỏ nằm ở đầu của mắc cài, có dạng móc. Công dụng dùng để gắn dây thun liên hàm ở 2 hàm trên và dưới.
Vị trí gắn Hooks sẽ ở răng nanh, răng hàm nhỏ, trên khâu hoặc mắc cài của răng hàm lớn.
1.7 Thun liên hàm
Thun liên hàm là một loại khí cụ được chỉ định dùng đối với các trường hợp niềng răng khấp khểnh, răng mọc chen chúc quá mức. Bác sĩ sẽ gắn thun liên hàm vào Hooks ở mắc cài mỗi hàm.
Vai trò của thun liên hàm đó là tạo một lực kéo vừa phải giúp răng dần di chuyển về đúng vị trí, điều chỉnh khớp cắn ở hai hàm được cân đối, chuẩn xác hơn. Bệnh nhân cần tuân thủ thời gian đeo thun liên hàm để đảm bảo hiệu quả nắn chỉnh răng được như mong muốn.
1.8 Minivis (Vít niềng răng)
Minivis có thiết kế dạng lò xo nhỏ làm bằng vật liệu Titanium được đặt trực tiếp lên xương hàm. Đem lại công dụng neo giữ chắc chắn để kéo chỉnh các răng thuận lợi, nhanh chóng hơn.
Một số trường hợp có thể được chỉ định dùng loại khí cụ này như:
4Thao tác đóng khoản, sau khi nhổ răng.
4Thay đổi các mặt phẳng cắn.
4Dựng trục răng lên.
4Đánh lún và làm trồi răng lên.
4Di chuyển toàn hàm ra xa.
1.9 Lò xo
Chất liệu của lò xo được làm bằng thép không gỉ, thiết kế nhiều vòng tròn nhỏ liên kết với nhau. Khí cụ này thường được gắn vào các răng hàm kết nối với dây cung phía sau răng nanh.
Tác dụng chủ yếu của lò xo đó là đẩy, kéo, mở hoặc đóng khoảng cách giữa các răng. Tùy theo từng giai đoạn mà bác sĩ sẽ chỉ định dùng một trong các loại lò xo như: lò xo đẩy, lò xo kéo và lò xo duy trì.
2. Niềng răng không mắc cài hay niềng răng trong suốt
Nếu như niềng răng mắc cài cần dùng nhiều loại khí cụ cồng kềnh thì phương pháp niềng răng trong suốt lại đơn giản hơn rất nhiều.
Phương pháp này không chỉ được đánh giá cao bởi tính thẩm mỹ mà nó còn không gây ra cảm giác cộm cấn, vướng víu hay các tổn thương gây trầy xước mô mềm trong suốt quá trình niềng răng.
2 khí cụ chính của phương pháp niềng răng này gồm có:
1.1 Máng niềng trong suốt
Mỗi bệnh nhân sẽ sử dụng một máng niềng được thiết kế riêng biệt theo dấu mẫu hàm của mình.
Trong quá trình thiết kế và chế tác bác sĩ đã có tính toán mức độ căn chỉnh để máng niềng tạo một lực kéo thích hợp đảm bảo sự dịch chuyển của răng diễn ra thuận lợi và sớm đạt hiệu quả cao.
Máng niềng trong suốt được làm bằng vật liệu nhựa cao cấp, được kiểm định khắt khe về mức độ an toàn, không gây bất kỳ kích ứng hay ảnh hưởng xấu nào cho răng miệng và sức khỏe.
Khi đeo vào răng máng niềng sẽ ôm sát vào thân răng, không gây vướng cộm, không bị cọ sát hay bung bậc làm tổn thương đến mô mềm trong khoang miệng.
Mỗi ngày bệnh nhân có thể tháo lắp khay niềng dễ dàng để thuận tiện cho việc ăn uống cũng như vệ sinh răng miệng sạch sẽ hơn, hạn chế nguy cơ mắc bệnh răng miệng trong suốt thời gian chỉnh nha.
1.2 Attachment
Đây là một mẫu nhựa nhỏ có thể thiết kế với nhiều hình dạng như: tròn, vuông, tam giác, elip,… Attachment khá mỏng và có màu sắc gần giống như màu của răng thật.
Attachment sẽ được gắn lên mỗi răng để tạo lực giúp hỗ trợ cho quá trình di chuyển của răng được dễ dàng và nhanh về đúng vị trí đều đẹp trên cung hàm.
Ngoài ra, ở một vài trường hợp đặc biệt khí cụ này còn có vai trò làm điểm neo giữ để đặt các khí cụ lên.
Trên đây là tổng hợp thông tin của các loại khí cụ niềng răng phổ biến bạn nên biết. Nếu bạn vẫn còn bất cứ thắc mắc gì hãy liên hệ đến tổng đài 19007141 để được hỗ trợ giải đáp nhanh nhất nhé!
Xem thêm niềng răng: