Xiết ăn răng là một bệnh lý khá quen thuộc ở nhiều trẻ nhỏ. Tình trạng này không chỉ khiến việc ăn nhai trở nên khó khăn mà còn dễ gây các ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của những chiếc răng vĩnh viễn mọc lên sau này. Vậy cụ thể bệnh xiết ăn răng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị bệnh như thế nào hiệu quả nhất?
Mục Lục
I. Xiết ăn răng là gì?
Xiết ăn răng (sâu răng) là một bệnh lý ở răng miệng thường gặp ở trẻ em. Răng của trẻ có thể bị tổn thương một phần hoặc hoàn toàn do sự phá hủy của vi khuẩn và các tác nhân có hại khác trong môi trường miệng.
Trong điều kiện thuận lợi vi khuẩn trong khoang miệng sẽ phát triển mạnh, sản sinh nhiều axit gây bào mòn men răng đáng kể. Từ đó dẫn đến hình thành các vết sâu đen trên bề mặt của răng và dần ăn mòn theo thời gian khiến cho thẩm mỹ, ăn nhai chịu nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng.
II. Triệu chứng khi bị xiết ăn răng
Xiết ăn răng có thể tiến triển qua nhiều giai đoạn khác nhau. Ở mỗi giai đoạn sẽ có các dấu hiệu, triệu chứng đặc trưng và ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe răng miệng cũng như sinh hoạt hằng ngày của bệnh nhân.
Cụ thể các triệu chứng khi bị xiết ăn răng như sau:
- Giai đoạn 1:
Quan sát sẽ thấy trên bề mặt răng có những đốm màu trắng đục hoặc màu đen. Ở giai đoạn này thường chưa có các triệu chứng đau nhức hay khó chịu gì rõ rệt nên vẫn ăn uống và sinh hoạt như bình thường.
- Giai đoạn 2:
Vi khuẩn dần tấn công sâu vào bên trong cấu trúc răng gây mài mòn men răng và hình thành các vết sâu hỏng rõ rệt có màu đen hoặc nâu. Lúc này sẽ gây ra các triệu chứng ê buốt, đau nhức nhẹ khi ăn uống và vệ sinh răng miệng.
Trẻ cũng sẽ dễ bị chán ăn và quấy khóc nhiều hơn.
- Giai đoạn 3:
Xiết ăn răng đã khá nặng, không chỉ men răng mà ngà răng cũng bị tổn thương, hư hỏng nghiêm trọng.
Cảm giác đau nhức, ê buốt có xu hướng ngày càng gia tăng nhất là khi tiếp xúc với nhiệt độ nóng, lạnh. Trong quá trình ăn uống thức ăn thừa dễ giắt lại tại các lỗ sâu gây nhức buốt dữ dội, vệ sinh răng miệng khó khăn, hơi thở có mùi hôi khó chịu.
- Giai đoạn 4:
Xiết ăn răng lúc này đã ăn mòn gần như toàn bộ thân răng và chỉ còn lại chân răng sát nướu. Mô nướu xung quanh răng sưng đỏ, có thể xuất hiện tình trạng tụ mủ khiến khoang miệng có mùi hôi nồng nặc.
Đây là tình trạng nghiêm trọng nhất, các cơn đau nhức có thể diễn ra liên tục dù không có bất kỳ tác động nào. Thậm chí cơn đau có thể lan đến tận óc, đau nhức vùng thái dương.
Một số trẻ còn bị nóng sốt, không thể ăn uống được như bình thường khiến cho sức khỏe giảm sút đáng kể.
III. Nguyên nhân gây xiết ăn răng
Nguyên nhân gây xiết ăn răng có thể là do:
1. Mức độ canxi hóa của răng chưa hoàn thiện
Đối với trẻ nhỏ mức độ canxi hóa của răng vẫn chưa phát triển hoàn toàn, men răng sữa cũng mỏng và yếu hơn. Điều này là cơ hội để các vi khuẩn dễ dàng tấn công, phát triển mạnh và gây mòn men, xiết ăn răng.
2. Chế độ ăn uống không lành mạnh
Phần lớn trẻ em đều rất dễ mắc phải các vấn đề bệnh lý ở răng miệng do chế độ ăn uống không khoa học.
Trong đó phổ biến nhất là sở thích ăn các món bánh, kẹo, socola ngọt nhiều đường, uống nước có gas, ăn các thức ăn nhanh chiên rán nhiều dầu mỡ, dùng các nước trái cây có tính axit cao.
Sau khi ăn uống các thực phẩm này xong nếu như không chú ý làm sạch răng kỹ lưỡng sẽ tạo điều kiện để mảng bám, vi khuẩn tích tụ nhiều và gây các bệnh lý như: sâu răng, viêm tủy, viêm nướu,…
3. Ý thức vệ sinh răng miệng kém
Trẻ nhỏ chưa hiểu rõ tầm quan trọng của việc vệ sinh răng miệng hằng ngày nên khá lơ là.
Việc không đảm bảo chải răng đều đặn mỗi ngày vào các buổi sáng, tối, sau khi ăn, chải răng với thời gian quá nhanh, chải răng với bàn chải, kem đánh răng không phù hợp,… Tất cả đều là yếu tố góp phần gia tăng nguy cơ hình thành xiết ăn răng cũng như nhiều vấn đề bệnh lý răng miệng khác ở trẻ.
Ngoài ra, nếu trẻ không thường xuyên làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa, không diệt khuẩn sạch sâu ở khoang miệng với nước súc miệng, không lấy cao răng. Điều này cũng dễ khiến cho các mảng bám, vụn thức ăn tồn đọng nhiều ở kẽ răng, chân răng và khó tránh khỏi các bệnh lý phát sinh ở răng.
IV. Những đối tượng thường bị xiết ăn răng
Bên cạnh các nguyên nhân xiết ăn răng như vừa nêu trên thì một số đối tượng trẻ em cũng có nguy cơ cao mắc phải tình trạng này đó là:
- Trẻ có thói quen bú bình vào ban đêm lúc ngủ sẽ khiến cho lượng đường có trong sữa bám dính ở răng trong nhiều giờ liền. Theo thời gian vi khuẩn sâu răng rất dễ sinh sôi và hình thành các tổn thương trên bề mặt của răng.
- Đối với những trẻ có những bệnh lý ở đường tiêu hóa, bệnh về hô hấp, bị nghẹt mũi phải thở miệng. Đây cũng là các tác nhân dễ làm cho khoang miệng bị khô và tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công gây xiết ăn răng ở trẻ.
- Trẻ có thói quen mút tay, bú bình, cắn móng tay, ngậm ti giả,… cũng dễ gặp phải các vấn đề viêm nhiễm ở khoang miệng hơn bình thường. Trong đó thường gặp nhất là các bệnh sâu răng, viêm nướu, hôi miệng,…
- Nhiều trẻ bị xiết ăn răng còn do ăn uống không đảm bảo đủ dưỡng chất, thiếu hụt canxi, vitamin D khiến cho cấu trúc răng, xương kém chắc khỏe, dễ mắc nhiều bệnh lý.
- Ngoài ra, trong giai đoạn thai kỳ khi mẹ bầu có các bệnh sâu răng, bệnh nha chu quá nghiêm trọng nhưng không được khắc phục hiệu quả. Từ đó có thể dẫn đến nguy cơ lây lan vi khuẩn cho thai nhi. Khi sinh ra trẻ rất dễ bị thiếu hụt khoáng chất ở men răng và có nguy cơ cao mắc bệnh lý ở răng miệng hơn bình thường.
V. Hậu quả của xiết ăn răng
Trẻ bị xiết ăn răng càng để lâu sẽ khiến vi khuẩn phát triển mạnh và gây ra nhiều hậu quả khó lường cho răng miệng cũng như sức khỏe như:
- Khả năng cắn xé, nhai nghiền thức ăn giảm sút rõ rệt. Trong thời gian nếu thức ăn không được nhai nghiền nhỏ sẽ gây ra áp lực lớn cho hoạt động của hệ tiêu hóa. Trẻ lúc này dễ mắc phải các bệnh lý đau dạ dày, bệnh đường tiêu hóa,…
- Cảm giác đau nhức, ê buốt ở răng còn khiến trẻ ăn uống không ngon miệng, dễ bị chán ăn, bỏ ăn. Lâu ngày ăn uống không đủ chất khiến cho cơ thể dần trở nên suy nhược, sức đề kháng kém, tăng khả năng phát sinh nhiều bệnh lý vặt khác ở cơ thể.
- Trẻ cũng không thể ngủ được ngon giấc, quấy khóc nhiều hơn, thường xuyên cáu gắt vì những cơn đau nhức dai dẳng ở răng.
- Bên dưới mỗi chiếc răng sữa đều có mầm răng vĩnh viễn đang phát triển. Nếu xiết ăn răng nghiêm trọng không chỉ làm hư hỏng nặng cấu trúc của răng sữa mà còn làm lây lan vi khuẩn khiến cho mô nướu và mầm răng vĩnh viễn bên dưới chịu nhiều tác động xấu.
- Khi phải nhổ răng sữa trước thời gian thay răng có thể gây ảnh hưởng nguy hại cho quá trình mọc răng vĩnh viễn sau này. Trẻ sẽ đối mặt với nguy cơ răng mọc lệch lạc, sai khớp cắn khiến cho hàm răng kém thẩm mỹ, các chức năng ăn nhai, phát âm cũng gặp nhiều trở ngại.
- Tại vùng xiết ăn răng vi khuẩn sẽ tiếp tục phát triển khiến cho cấu trúc răng hư hỏng nặng, viêm tủy, chết tủy, biến chứng áp xe răng, viêm quanh chóp răng vô cùng nguy hiểm.
- Đáng báo động nhất đó là tình trạng viêm nhiễm lây lan ngược theo đường máu đến các cơ quan khác trên cơ thể không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn gây nguy cơ tử vong nếu không được khắc phục hiệu quả kịp thời.
VI. Điều trị xiết ăn răng
1. Điều trị tại nhà
Khi trẻ có các dấu hiệu xiết ăn răng nhẹ ở những giai đoạn đầu. Phụ huynh có thể tham khảo và áp dụng một số biện pháp giảm đau nhức tạm thời cho trẻ tại nhà bằng các nguyên liệu đơn giản như:
- Sử dụng trà xanh:
Nhờ vào đặc tính chống oxy cao bạn hoàn toàn có thể dùng trà xanh để giảm đau nhức răng cho trẻ một cách an toàn, hiệu quả.
Chỉ cần dùng lá trà xanh đun sôi và lấy nước để ấm cho trẻ súc miệng mỗi ngày 2 – 3 lần. Hoặc bạn cũng có thể dùng túi lọc trà đắp lên vùng bị xiết ăn răng cũng giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.
- Dùng nước muối:
Trong chu trình chăm sóc, vệ sinh răng miệng hằng ngày không thể thiếu đến việc dùng nước muối để súc miệng.
Với đặc tính kháng khuẩn, sát trùng hiệu quả nên khi dùng nước muối để súc miệng sẽ giúp loại bỏ sạch sâu các mảng bám, vi khuẩn tồn đọng ở khoang miệng. Nhờ đó mà cảm giác ê đau khó chịu cũng được xoa dịu nhanh chóng.
Tốt nhất nên súc miệng với nước muối đều đặn 2 – 3 lần/ngày để đạt hiệu quả chăm sóc răng miệng tối ưu.
- Dùng tinh dầu đinh hương:
Pha loãng 2 – 3 giọt tinh dầu đinh hương sau đó dùng bông tăm thấm vào để xoa nhẹ nhàng lên vùng răng bị tổn thương.
Trong thành phần của tinh dầu đinh hương có chứa một hàm lượng dồi dào eugenol – chất gây tê tự nhiên. Nhờ đặc tính này có thể giúp giảm tình trạng đau buốt ở răng, chống sưng viêm khá hữu hiệu.
- Chườm đá:
Cho một vài viên đá lạnh vào túi chườm và áp sát lên vùng má có răng bị đau nhức. Giữ yên trong 10 – 15 phút để hơi lạnh từ đá tỏa ra làm tê tạm thời các dây thần kinh và thuyên giảm cơn đau nhức ở răng nhanh chóng.
Lưu ý: Trên thực tế các biện pháp tại nhà chỉ đem lại hiệu quả giảm đau nhức răng tạm thời chứ không thể khắc phục triệt để được bệnh lý ở răng miệng.
Chính vì vậy phụ huynh cần đưa trẻ đến nha khoa sớm nhất có thể để bác sĩ thăm khám và điều trị hiệu quả bằng các biện pháp chuyên khoa phù hợp nhất.
2. Điều trị tại nha khoa
Lựa chọn một nha khoa uy tín để đảm bảo việc điều trị xiết ăn răng cho trẻ diễn ra an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.
Sau khi thăm khám, chẩn đoán chính xác tình trạng hư tổn của răng bác sĩ sẽ tư vấn biện pháp điều trị phù hợp, phòng tránh tối đa các tác hại khó lường có thể phát sinh.
- Tái khoáng
Trường hợp chỉ mới có dấu hiệu của xiết ăn răng ở giai đoạn ban đầu thì có thể áp dụng phương pháp tái khoáng răng bằng flouride,, canxi, photphat,… Nhờ đó có thể ức chế được sự sinh trưởng của các vi khuẩn có hại, dần khôi phục lại độ chắc khỏe cho men răng.
- Trám răng Composite
Nếu xiết ăn răng đã gây ra các tổn thương trên bề mặt của răng, sứt mẻ, gãy vỡ một phần men răng. Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện trám răng Composite để khôi phục lại thẩm mỹ và cải thiện hiệu quả vấn đề ăn nhai cho trẻ tốt hơn.
- Nhổ răng
Khi xiết ăn răng quá nghiêm trọng, mô răng bị hư hỏng lớn chỉ còn lại chân răng, không thể điều trị bảo tồn hiệu quả. Lúc này việc nhổ răng là bắt buộc để ngăn ngừa nguy cơ lây lan viêm nhiễm đến những răng khỏe mạnh xung quanh cũng như các biến chứng nguy hiểm khác cho sức khỏe.
VI. Phòng ngừa xiết ăn răng
Một số biện pháp giúp phòng ngừa xiết ăn răng ở trẻ hiệu quả mà phụ huynh nên lưu ý thực hiện tốt đó là:
1. Giữ gìn vệ sinh răng miệng sạch sẽ đúng cách
- Ngay từ giai đoạn sơ sinh trẻ vẫn cần phải được làm sạch khoang miệng đúng cách. Phụ huynh có thể sử dụng gạc mềm sạch nhúng với nước ấm và lau nhẹ nhàng vùng nướu, lưỡi cho trẻ vào mỗi buổi sáng, tối, sau khi bú và ăn dặm xong.
- Trẻ đã mọc răng hãy chọn các loại bàn chải mềm, kem đánh răng chứa thành phần flour phù hợp với độ tuổi để làm sạch răng an toàn, hiệu quả.
- Khi trẻ đã tự chải răng được hãy hướng dẫn trẻ thao tác chải răng đúng cách theo chiều dọc, chải nhẹ nhàng ở khắp các bề mặt của răng. Cần duy trì thói quen chải răng 2-3 lần/ngày vào các buổi sáng, tối và sau khi ăn.
- Ít nhất 1 lần/ngày nên cho trẻ dùng chỉ nha khoa làm sạch kẽ răng, súc miệng với nước muối sinh lý nhằm tránh sự tích tụ của mảng bám, vi khuẩn gây bệnh lý ở răng miệng, duy trì hàm răng sạch khỏe, hơi thở thơm tho hơn.
2. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh
- Khẩu phần ăn hằng ngày của trẻ cần hạn chế tối đa các món ngọt nhiều đường, các món nhiều axit, tránh cho trẻ ăn uống quá nóng, quá lạnh.
- Tốt nhất nên ưu tiên các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất từ rau củ, trái cây tươi có lợi cho răng nướu, tăng đề kháng cơ thể, hỗ trợ làm sạch răng tự nhiên.
- Bổ sung đầy đủ vitamin D, canxi, photpho,… từ các loại thịt cá, hải sản, trứng, sữa giúp đảm bảo răng, xương luôn duy trì được độ chắc khỏe, ngăn ngừa bệnh lý tốt hơn.
- Nhắc nhở trẻ uống đủ nước để khoang miệng không bị khô, tránh nguy cơ hôi miệng và các vấn đề bệnh lý ở răng.
3. Khám răng định kỳ
Mỗi năm nên đưa trẻ đến nha khoa từ 1 – 2 lần để các bác sĩ thăm khám, kiểm tra sức khỏe răng miệng tổng quát, cạo vôi răng làm sạch mảng bám. Có như vậy mới đảm bảo hạn chế được nguy cơ vi khuẩn tích tụ nhiều gây viêm nhiễm ở khoang miệng.
Thông qua thăm khám có thể sớm phát hiện được những dấu hiệu bệnh lý ở răng và có biện pháp khắc phục kịp thời, phòng ngừa tối đa biến chứng không mong muốn.
Mọi thắc mắc về vấn đề xiết ăn răng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị. Hãy gọi ngay đến tổng đài 19007141 để được các chuyên gia hỗ trợ giải đáp cụ thể, miễn phí.
1. Là phòng khám chuyên khoa Răng Hàm Mặt được Sở Y Tế TPHCM cấp giấy phép hoạt động.
➣ Giấy phép số: 03708/SYT-GPHĐ tại 411 Nguyễn Kiệm, Phường 9, Quận Phú Nhuận, TPHCM
➣ Giấy phép số: 01672/HCM-GPHĐ tại 614-616 Lê Hồng Phong, Phường 10, Quận 10, TPHCM
2. Các chứng nhận đạt được:
- Năm 2015: Chứng nhận Dịch Vụ Tốt Nhất
- Năm 2016: Chứng Nhận Dịch Vụ Hoàn Hảo
- Năm 2019: Chứng Nhận TOP 10 Thương Hiệu Tin Cậy, Sản Phẩm Chất Lượng, Dịch Vụ Tận Tâm.
3. Không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ và tự hào trở thành nha khoa được hơn 8000 khách hàng lựa chọn mỗi năm.
4. Chi phí hợp lý so với dịch vụ mà chúng tôi mang lại chính là ưu thế khi khách hàng đến nha khoa.
