Các Chỉ Số Và Cách So Màu Răng Trong Nha Khoa

So màu răng theo chỉ số khi thực hiện các phương pháp cải thiện màu sắc răng là một kĩ thuật quan trọng để đạt được tính thẩm mỹ cao, tạo được sự hài hòa, đồng nhất với các răng còn lại.

Mặc dù khi chúng ta nhìn vào bảng màu thì trông chúng có vẻ đơn giản nhưng thực chất để thực hiện và đọc rõ được các chỉ số màu đó thì không dễ một chút nào.

Với bài viết hôm nay, Nha Khoa Đông Nam sẽ giới thiệu đến các bạn những thông tin về các chỉ số và cách so màu răng trong nha khoa là như thế nào.

1. So màu răng trong nha khoa là gì?

So màu răng trong nha khoa là một bước kỹ thuật thường được bác sĩ thực hiện để so sánh màu răng thật của bệnh nhân với màu răng sau khi tẩy trắng răng, hoặc phổ biến nhất là để lựa chọn màu sắc cho răng sứ trong nha khoa.

2. Màu của răng sứ có giống răng thật không?

Răng sứ là một loại răng giả có hình dáng, màu sắc giống răng thật. Tại Nha khoa Đông Nam, chúng được thiết kế, gia công bằng công nghệ CAD/CAM hiện đại với độ chính xác gần như tuyệt đối.

Màu của răng sứ phụ thuộc nhiều vào vật liệu chế tạo. Dựa trên đặc điểm này, có thể chia các loại răng sứ hiện nay thành hai loại: răng sứ kim loại và răng sứ toàn sứ.

✦ Răng sứ kim loại: khung sườn được làm từ hợp kim (Crom – Coban, Crom –Niken hoặc Titan). Bên ngoài phủ sứ Ceramco III, có màu trắng đục, tương đối giống với răng thật.

✦ Răng sứ toàn sứ: Đây là dòng răng sứ cao cấp, làm hoàn toàn bằng sứ nên giá trị thẩm mỹ rất cao, có độ trong bóng, màu sắc tự nhiên như răng thật.

Khi được hỏi về vấn đề màu sắc răng sứ, bác sĩ Danh – Chuyên gia phục hình răng tại Nha khoa Đông Nam cho biết:

“Răng sứ toàn sứ là lựa chọn tối ưu cho răng cửa, răng nanh hoặc các trường hợp cần tính thẩm mỹ cao khác. Không chỉ có màu sắc tự nhiên như răng thật, vì thành phần không có chứa kim loại nên chúng không gây đen viền nướu răng, khắc phục được cả tình trạng hôi miệng của răng sứ kim loại.”

Khi trồng răng sứ tại nha khoa chúng tôi, bạn hoàn toàn có thể chọn màu răng sứ theo nhu cầu, sở thích và màu da. Trường hợp chưa xác định được màu sắc mong muốn, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn dựa trên vị trí răng cần điều trị, hình dáng khuôn miệng, màu da và nhiều yếu tố khác.

3. Các chỉ số trong bảng so màu răng hiện nay

Bảng so màu răng được phát triển vào cuối thập niên 1920, khi lý thuyết màu của Munsell được chấp thuận, cùng với xu hướng phát triển của vật liệu sứ trong phục hình nha khoa.

Từ đó đến nay, có rất nhiều bảng so màu khác nhau đã được các hãng phát triển và giới thiệu. Tuy nhiên, hiện tại trên lâm sàng chúng ta thường gặp các bảng so màu với các chỉ số như sau:

– VITA Classic:

Được giới thiệu từ năm 1927, đến nay VITA Classic vẫn còn được VITA Zahnfabrik (Bad Sackingen, Đức) sản xuất và là bảng màu được sử dụng nhiều nhất. Đây là một bảng so màu dựa trên tông màu (hue – based) , 16 cây so màu của VITA Classic được chia thành 4 nhóm tông màu chính: A = nâu đỏ, B = vàng đỏ, C = xám, D = xám đỏ.

Mỗi nhóm tông màu cơ bản này lại tiếp tục được chia nhỏ thành khoảng 3 đến 5 biến thể, cùng tông màu và tăng dần về độ bão hòa (chroma).

Chẳng hạn như nhóm màu A có A1, A2, A3, A3.5, A4; nhóm B có màu B1, B2, B3, B4. Mỗi cây so màu đều thể hiện một độ sáng tối (value) nhất định và có thể được xếp lại theo thứ tự từ sáng đến tối nhất.

– Chromascop:

Được sản xuất bởi Ivoclar Vivadent, cũng là một bảng so màu dựa trên tông màu. Nó có khoảng 20 màu thuộc 5 nhóm tông màu: nhóm 100 = trắng, nhóm 200 = vàng, nhóm 300 = nâu sáng, nhóm 400 = xám, nhóm 500 = nâu tối.

Mỗi nhóm tông màu có 4 biến thể với độ bão hòa tăng dần (chẳng hạn như nhóm 100 có 110, 120, 130 và 140).

– VITA 3D Master:

Năm 1998, VITA đưa ra bảng so màu VITA 3D Master, được sắp xếp hệ thống hơn và có thiết kế khắc phục được một số thiếu sót của các bảng so màu trước đó.

VITA 3D Master (và các biến thể của nó như Vitapan 3D Master Bleach Guide, Linear Guide) là bảng so màu duy nhất dựa trên độ sáng tối (value-based).

Nếu tính cả các màu răng tẩy trắng thì nó có tổng cộng 29 màu, với 6 nhóm theo độ sáng tối: 0, 1, 2, 3, 4 và 5 (trong đó nhóm 0 là sáng nhất, độ sáng cao nhất và nhóm 5 là tối nhất, độ sáng thấp nhất).

Mỗi nhóm này cách nhau đúng 5DE trong không gian màu (DE là đơn vị đo khoảng cách trong không gian màu, mắt người phân biệt được khoảng cách từ 2DE trở lên). Trong mỗi nhóm độ sáng lại có 3 biến thể tông màu: M = tông màu tiêu chuẩn, L = ánh vàng, R = ánh đỏ.

Mỗi nhóm tông màu lại được chia tiếp thành 2 hoặc 3 biến thể về độ bão hòa (chẳng hạn như 1M1, 1M2, 1M3).

4. Cách so màu răng trong nha khoa

Mỗi một bảng màu của các hãng sản xuất khác nhau có thể sẽ có quy trình so màu khác nhau, dưới đây là cách so màu răng cơ bản nhất với bảng so màu thủ công được các bác sĩ thực hiện theo từng bước như sau:

– Bước 1: Kiểm tra và lựa chọn độ sáng

Xếp lại bảng so màu theo độ sáng (sáng nhất đến tối nhất) với cạnh cắn hướng lên trên. Làm ướt nhẹ cây so màu và răng của bệnh nhân để loại bỏ sự khác biệt bề mặt. Hơi nheo mắt, lướt nhanh bảng so màu ngang qua răng cần so.

Tập trung vào ranh giới giữa 1/3 cắn và 1/3 giữa, chỉ quan tâm đến tương quan độ sáng tối. Thường ta sẽ chọn được 2-3 cây so màu có vẻ tương đồng với khoảng sáng của răng. Nếu như có máy ảnh kỹ thuật số, ta có thể chụp thêm 2 ảnh giữa các cây so màu này với răng.

Một ảnh trắng đen và một ảnh màu. Ảnh trắng đen thể hiện thông tin về độ sáng, giúp xác định sự tương đồng về độ sáng, trong khi ảnh màu có thể dùng để đánh giá tông màu và độ bão hòa.

– Bước 2: Tìm tông màu phù hợp với răng

Xếp lại bảng so màu theo nhóm tông màu và xoay lại phần cổ răng hướng lên trên. Nếu có nhiều hơn một nhóm tông màu ở độ sáng đã chọn, ta sẽ phải xác định xem tông màu nào sẽ cho kết quả giống nhất. Để so tông màu, tập trung chủ yếu vào phần nối giữa 1/3 cổ và 1/3 giữa.

Nếu sử dụng bảng so màu VITA Classic, nên mài bỏ phần cổ của cây so màu vì vùng đó thường đậm màu và có thể gây nhiễu tông màu thật. Cố gắng loại bỏ những tông màu không giống trước, để lại một tông màu nhìn chung có sự tương đồng cao nhất.

Để thuận lợi, ta có thể mua 2 bảng so màu giống nhau. Xếp lại một bảng so màu theo độ sáng (sáng nhất đến tối nhất) với cạnh cắn của cây so màu hướng lên trên. Bảng so màu còn lại vẫn để như cũ theo nhóm tông màu với phần cổ răng hướng lên trên.

– Bước 3: Xác định độ bão hòa

Một khi đã chọn được tông màu tương đối, tháo các cây so màu ra khỏi bảng so màu răng, xòe ra và đưa ngang qua răng cần so. Kiểm tra một chút ta sẽ chọn được một cây so màu có độ bão hòa giống răng cần so nhất. Sau cùng, hãy chụp ảnh đen trắng và ảnh màu có cây so màu đã chọn đặt cạnh răng thật để giúp đánh giá lại độ sáng, tông màu và độ bão hòa một lần cuối.

5. Giới thiệu một số màu răng sứ phổ biến hiện nay

Màu răng sứ được đánh giá đẹp nhất khi đảm bảo được sự hài hòa với những răng thật khác trên cung hàm, phù hợp với màu da, khuôn miệng, độ tuổi, giới tính,….

Mặc dù hiện nay bảng màu răng sứ khá đa dạng nhưng qua các thống kê cho thấy màu răng sứ trắng đục hoặc trắng trong được sử dụng phổ biến hơn hẳn.

a. Màu răng sứ trắng đục, trắng sứ

Đây là kiểu màu được nhiều bệnh nhân ưa chuộng bởi mang lại được vẻ đẹp tự nhiên, không khiến cho hàm răng có cảm giác quá giả. Cả nam và nữ đều có thể lựa chọn màu răng này để cải thiện thẩm mỹ hàm răng đạt hiệu quả tốt nhất.

Màu răng sứ trắng đục, trắng sứ còn đảm bảo được sự đồng bộ với các răng thật còn lại trên cung hàm nhưng không kém phần sang trọng. Nhờ đó giúp cho hàm răng được hài hòa, khó nhận ra được bạn đang dùng răng giả.

Trên bảng màu răng sứ đối với màu răng sứ trắng đục, trắng sứ thường có các ký hiệu đó là:

• Vita Classic: màu A3, B3 và D4
• Vita 3D Master: 4M4
• Chromascop: 240 & 310

b. Màu răng sứ trắng trong

Răng sứ màu trắng trong sẽ có phần cổ hơi sậm, phần thân và rìa răng có độ trong bóng rất tự nhiên đem lại được thẩm mỹ vượt trội với nụ cười rạng rỡ, cuốn hút hơn.

Ký hiệu của màu răng sứ trắng trong trên bảng màu thường là:

• Vita Classic: màu B1
• Vita 3D Master: 1M1
• Chromascop: 110

Với những thông tin cơ bản về các chỉ số và cách so màu răng trong nha khoa mà chúng tôi đã giới thiệu trên đây, hy vọng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về kỹ thuật so màu mà các bác sĩ thường sử dụng và có thể lựa chọn chính xác cho màu răng của mình.

Xem thêm mão răng sứ:

• Mão răng sứ là gì? Giá bao nhiêu?
• Răng sứ titan có tốt không?
• Răng sứ bị hư có thay được không?