Nhổ răng nên chọn thời gian nào thích hợp

Chăm sóc sức khỏe răng miệng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì chất lượng cuộc sống. Việc nhổ răng là một thủ thuật nha khoa phổ biến, nhưng nhiều người vẫn còn do dự về thời điểm nhổ răng, nhất là khi niềm tin dân gian và các yếu tố tâm linh ảnh hưởng đến quyết định này. Bài viết này sẽ phân tích các quan niệm truyền thống về những ngày không nên nhổ răng và cung cấp thông tin khoa học để bạn có thể đưa ra lựa chọn đúng đắn và an toàn hơn.

Mục Lục

I. Những ngày không nên nhổ răng theo quan niệm dân gian
II. Những ngày không nên nhổ răng theo quan điểm khoa học
III. Nên nhổ răng vào thời điểm nào trong ngày?
IV. Một số vấn đề cần lưu ý trước và sau khi nhổ răng
V. Các câu hỏi thường gặp

I. Những ngày không nên nhổ răng theo quan niệm dân gian

Trong văn hóa Á Đông, việc chọn ngày tốt và tránh ngày xấu để thực hiện các thủ tục quan trọng, bao gồm nhổ răng, là một phần của niềm tin dân gian và phong tục tập quán. Dưới đây là các ngày thường được coi là kiêng kỵ để nhổ răng theo quan niệm dân gian:

1. Ngày đầu tháng và ngày rằm

Ngày đầu tháng (mùng 1 âm lịch): Theo quan niệm dân gian, ngày đầu tháng là thời điểm bắt đầu một chu kỳ mới. Việc thực hiện các thủ tục y tế quan trọng như nhổ răng vào ngày này có thể được cho là sẽ làm xáo trộn vận may và gặp xui xẻo trong suốt tháng.
Ngày rằm (15 âm lịch): Ngày rằm là ngày giữa tháng, được coi là thời điểm âm khí mạnh nhất trong tháng. Nhổ răng vào ngày này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và gặp nhiều trở ngại, theo truyền thuyết.

2. Ngày mùng 5, 14, 23 âm lịch

Ngày mùng 5 âm lịch: Đây được coi là một trong những ngày “tam nương,” là những ngày không may mắn trong tháng, thường được kiêng kỵ để thực hiện các công việc quan trọng, bao gồm cả nhổ răng.
Ngày 14 và 23 âm lịch: Những ngày này cũng thuộc nhóm ngày “tam nương,” được xem là không thuận lợi để thực hiện các hoạt động y tế vì có thể mang lại sự không may hoặc gặp khó khăn.

3. Ngày 3, 7, 13, 18, 22, 27, 30 âm lịch

Ngày 3 và 7 âm lịch: Những ngày này cũng nằm trong nhóm ngày có thể bị coi là không thuận lợi trong tháng, với niềm tin rằng việc thực hiện các thủ tục quan trọng có thể dẫn đến các rủi ro không mong muốn.
Ngày 13, 18, 22, 27 và 30 âm lịch: Đây là các ngày khác trong tháng cũng thường được xem là không may mắn và nên tránh để thực hiện các công việc như nhổ răng.

4. Các ngày Lễ Tết và tháng cô hồn

Các ngày lễ Tết (Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu, v.v.): Các ngày lễ lớn như Tết Nguyên Đán hay Tết Trung Thu được coi là thời điểm thiêng liêng, tập trung vào việc sum họp gia đình và cầu may mắn. Nhổ răng vào những ngày này có thể bị coi là không phù hợp, vì niềm tin rằng thực hiện các thủ tục y tế trong những ngày này có thể gây ra điều không may.
Tháng 7 âm lịch (tháng cô hồn): Đây là tháng được cho là không may mắn, với nhiều truyền thuyết về sự trở lại của linh hồn. Việc nhổ răng trong tháng này được coi là sẽ gặp phải nhiều rủi ro và bất lợi.

5. Các ngày mùng 10, 20, 30 âm lịch

Ngày mùng 10 âm lịch: Đây cũng là một trong những ngày không được coi là tốt cho việc thực hiện các thủ tục y tế, vì niềm tin rằng ngày này có thể mang lại các vấn đề sức khỏe không mong muốn.
Ngày 20 và 30 âm lịch: Những ngày này được xem là kém may mắn, nên tránh thực hiện các công việc quan trọng như nhổ răng để giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề sức khỏe.

Những ngày kiêng kỵ này chủ yếu dựa trên truyền thống và niềm tin dân gian. Mặc dù không có bằng chứng khoa học để chứng minh ảnh hưởng của chúng đến sức khỏe, nhiều người vẫn chọn tuân thủ các quy tắc này như một cách để tránh rủi ro và đảm bảo mọi việc diễn ra thuận lợi.

II. Những ngày không nên nhổ răng theo quan điểm khoa học

Khoa học hiện đại khẳng định rằng việc lựa chọn thời điểm nhổ răng nên dựa vào tình trạng sức khỏe của răng và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều yếu tố rủi ro cụ thể ảnh hưởng đến quyết định nhổ răng:

1. Răng đang viêm nhiễm cấp tính nặng nề

Việc nhổ răng khi răng đang viêm nhiễm cấp tính có thể làm tình trạng viêm nhiễm trở nên nặng nề hơn, gây đau đớn và khó kiểm soát. Trước khi nhổ, cần sử dụng thuốc kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng và giảm viêm, giúp quá trình nhổ răng trở nên an toàn hơn.

2. Cơ thể đang ốm hoặc mới khỏi bệnh

Hệ miễn dịch suy yếu khi cơ thể đang ốm hoặc mới hồi phục, làm tăng nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng sau khi nhổ răng. Do đó, việc hoãn nhổ răng đến khi sức khỏe ổn định là lựa chọn tốt hơn để tránh các biến chứng.

3. Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt

Trong thời kỳ kinh nguyệt, nồng độ hormone estrogen tăng cao, gây nguy cơ viêm nhiễm và chảy máu nhiều hơn. Một số nghiên cứu cho thấy việc nhổ răng trong giai đoạn này có thể tăng nguy cơ mắc ổ răng khô (dry socket), là một biến chứng sau nhổ răng gây đau đớn và khó lành vết thương.

Các tài liệu đã chỉ ra rằng nguy cơ viêm xương ổ răng cục bộ tăng lên ở phụ nữ, đặc biệt trong các trường hợp sử dụng thuốc tránh thai đường uống và các giai đoạn cụ thể của chu kỳ kinh nguyệt. Đánh giá hiện tại cho thấy phụ nữ có thể có nguy cơ viêm xương ổ răng cao hơn ít nhất gấp hai đến ba lần so với nam giới trong những điều kiện này ^[1].

Những ngày cơ thể ốm yếu không nên nhổ răng

4. Phụ nữ mang thai

Nhổ răng trong thai kỳ, đặc biệt là ba tháng đầu và ba tháng cuối, có thể gây ra nguy cơ cho thai nhi như nhiễm trùng, chảy máu kéo dài, và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mẹ bầu. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng điều trị nha khoa thiết yếu (EDT) từ tuần thứ 13 đến tuần thứ 21 không liên quan đến việc tăng nguy cơ gặp phải các biến cố y khoa nghiêm trọng hoặc kết quả thai kỳ bất lợi. Tuy nhiên, dữ liệu từ các nghiên cứu lớn hơn và từ các nhóm có nhu cầu điều trị khác là cần thiết để xác nhận tính an toàn của việc chăm sóc răng miệng ở phụ nữ mang thai ^[2].

5. Người lớn tuổi mắc bệnh lý toàn thân

Người lớn tuổi có bệnh lý nền như bệnh tim mạch, tiểu đường, hay các rối loạn khác cần thận trọng khi nhổ răng vì có thể gặp các biến chứng nặng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc các phản ứng tim mạch khác. Nghiên cứu cho thấy các yếu tố như tuổi, giới tính, bệnh toàn thân, và số lần nhổ răng có liên quan đến phản ứng tim mạch đáng kể ở nhóm bệnh nhân này, cung cấp hướng dẫn quan trọng về việc nhổ răng an toàn ^[3].

6. Nhổ răng khi có nhiễm trùng hoặc viêm quanh răng nặng

Trong một nghiên cứu kéo dài 6 năm, tỷ lệ nhiễm trùng sau phẫu thuật nhổ răng được báo cáo là thấp (1,4%) và không ghi nhận được lợi ích đáng kể nào từ việc kê đơn thuốc kháng sinh để phòng ngừa nhiễm trùng sau nhổ răng. Chỉ có độ phức tạp của quá trình nhổ răng được phát hiện là có tác động đáng kể đến tình trạng nhiễm trùng sau phẫu thuật. Các bác sĩ nha khoa nên thận trọng khi kê đơn thuốc kháng sinh, cân nhắc dựa trên bằng chứng và chỉ định cụ thể ^[4].

III. Nên nhổ răng vào thời điểm nào trong ngày?

Ngoài việc chọn ngày nhổ răng phù hợp, thời điểm trong ngày cũng được nhiều người quan tâm để đảm bảo quá trình nhổ răng diễn ra thuận lợi và ít rủi ro nhất. Dưới đây là những thời điểm được cho là tốt nhất để nhổ răng:

1. Buổi sáng từ 8h – 11h

Lý do chọn buổi sáng: đây là thời điểm cơ thể có sức đề kháng và tinh thần tốt nhất trong ngày. Các bác sĩ thường khuyến khích nhổ răng vào buổi sáng vì lúc này bệnh nhân tỉnh táo, dễ dàng hợp tác và giảm căng thẳng hơn. Nhổ răng vào thời gian này cũng giúp cơ thể có đủ thời gian trong ngày để hồi phục và giảm thiểu các biến chứng sau phẫu thuật.

Giảm nguy cơ mất máu: buổi sáng, huyết áp thường ổn định hơn, do đó nguy cơ chảy máu kéo dài trong và sau khi nhổ răng được giảm thiểu đáng kể. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có vấn đề về huyết áp.

2. Tránh nhổ răng vào buổi chiều muộn và tối

Buổi chiều muộn (sau 16h): thời điểm này cơ thể đã mệt mỏi sau một ngày làm việc, sức đề kháng và khả năng cầm máu có thể kém hơn so với buổi sáng. Nhổ răng vào buổi chiều muộn cũng có thể gây ra khó khăn trong việc theo dõi và xử lý các biến chứng sau phẫu thuật vì thiếu sự hỗ trợ từ đội ngũ y tế vào cuối ngày.

Buổi tối: nhổ răng vào buổi tối là thời điểm hoàn toàn không khuyến khích. Buổi tối là lúc cơ thể cần nghỉ ngơi, và việc nhổ răng vào thời gian này có thể gây khó ngủ, đau đớn kéo dài, và tăng nguy cơ nhiễm trùng do vết thương không được chăm sóc tốt trong đêm.

3. Thời điểm giữa buổi sáng là tốt nhất

Giữa buổi sáng (khoảng 9h – 10h): đây là thời gian lý tưởng nhất để nhổ răng vì cơ thể đã tỉnh táo hoàn toàn sau giấc ngủ, nhưng chưa bị ảnh hưởng bởi sự mệt mỏi của buổi trưa. Lúc này, các phản ứng sinh học của cơ thể hoạt động hiệu quả nhất, giúp quá trình lành thương diễn ra nhanh chóng.

4. Tránh thời gian gần giờ ăn

Khoảng thời gian gần bữa ăn: nên tránh nhổ răng ngay trước hoặc sau khi ăn, vì lúc này miệng có nhiều vi khuẩn từ thức ăn, dễ gây nhiễm trùng vết thương. Ngoài ra, nhổ răng khi bụng quá no hoặc quá đói đều không tốt, vì có thể gây buồn nôn hoặc tụt huyết áp.

IV. Một số vấn đề cần lưu ý trước và sau khi nhổ răng

Trước khi nhổ răng:

Lựa chọn nha khoa uy tín, có kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.
Trao đổi chi tiết với bác sĩ về tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý, và các loại thuốc đang sử dụng.
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ trước khi nhổ, ăn nhẹ nếu có yêu cầu và đảm bảo có người thân đi cùng nếu cần thiết.

Sau khi nhổ răng:

Cắn chặt bông gòn khoảng 30 – 60 phút để giúp cầm máu.
Áp đá lạnh ngoài má để giảm sưng và giảm đau trong 24 giờ đầu.
Tránh ăn thức ăn nóng, cứng, cay, hoặc sử dụng ống hút trong vài ngày đầu để không ảnh hưởng đến cục máu đông tại vị trí nhổ răng.
Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng, tránh chải răng gần vị trí mới nhổ.

V. Các câu hỏi thường gặp

1.Có nên nhổ răng vào buổi chiều hoặc buổi tối không?

Nhổ răng vào buổi chiều là bình thường, nhưng cần hạn chế nhổ răng vào buổi tối, đặc biệt với các ca phức tạp như nhổ răng khôn, vì khó theo dõi và xử lý các biến chứng phát sinh sau khi nhổ.

2. Nhổ răng không kịp thời gây ra hậu quả như thế nào?

Việc trì hoãn nhổ răng khi có chỉ định có thể gây ra nhiều biến chứng như sâu răng nặng, đau nhức kéo dài, nhiễm trùng lan rộng, và thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát, đặc biệt ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu.

3. Hết kinh nguyệt bao lâu thì nhổ răng được?

Để đảm bảo an toàn, phụ nữ nên đợi ít nhất một tuần sau khi hết kinh nguyệt mới nên nhổ răng. Điều này giúp cơ thể có đủ thời gian hồi phục và giúp quá trình đông máu trở lại bình thường, giảm nguy cơ chảy máu kéo dài và nhiễm trùng.

Việc chọn ngày và thời điểm nhổ răng không chỉ ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm linh mà còn cần dựa vào tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, hãy luôn tham khảo ý kiến chuyên gia và tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc trước và sau khi nhổ răng.

Nguồn tham khảo:

Mark E. Cohen, John W. Simecek, Effects of gender-related factors on the incidence of localized alveolar osteitis, Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology, and Endodontology, Volume 79, Issue 4, 1995, Pages 416-422, ISSN 1079-2104, https://doi.org/10.1016/S1079-2104(05)80120-9
Bryan S. Michalowicz, Anthony J. DiAngelis, M. John Novak, William Buchanan, Panos N. Papapanou, Dennis A. Mitchell, Alice E. Curran, Virginia R. Lupo, James E. Ferguson, James Bofill, Stephen Matseoane, Amos S. Deinard, Tyson B. Rogers, Examining the Safety of Dental Treatment in Pregnant Women, The Journal of the American Dental Association, Volume 139, Issue 6, 2008, Pages 685-695, ISSN 0002-8177, https://doi.org/10.14219/jada.archive.2008.0250
Li, J., Tian, Z., Qi, S., Zhang, J., Li, L., & Pan, J. (2022). Cardiovascular response of aged outpatients with systemic diseases during tooth extraction: a single-center retrospective observational study. Frontiers in Public Health, 10, 938609. doi: https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.938609
Yue Yi, E. K., Siew Ying, A. L., Mohan, M., & Menon, R. K. (2021). Prevalence of postoperative infection after tooth extraction: a retrospective study. International journal of dentistry, 2021(1), 6664311. doi: https://doi.org/10.1155/2021/6664311

Xem thêm nhổ răng: