Trong quá trình niềng răng chỉnh nha, bác sĩ sẽ sử dụng nhiều loại khí cụ khác nhau vào từng giai đoạn và thun liên hàm là một trong số đó. Vậy tại sao phải đeo thun liên hàm, chúng có tác dụng gì trong niềng răng?
I. Thun liên hàm là gì?
Thun liên hàm (chun liên hàm) là một loại dây thun có cấu tạo từ vật liệu cao su cho tính đàn hồi cao, chúng được sử dụng phổ biến trong quá trình niềng răng. Nhiệm vụ của thun liên hàm là điều chỉnh răng về vị trí mong muốn đồng thời còn đảm bảo răng đúng khớp cắn giữa hàm trên và hàm dưới.
Thông thường, thun liên hàm thường được bác sĩ chỉ định trong những trường hợp như răng khấp khểnh, răng mọc lệch, hở, chìa ra phía trước hoặc sau, khớp cắn không phù hợp.
Để các sợi thun liên hàm thực hiện nhiệm vụ của nó, bác sĩ sẽ gắn vào mắc cài ở hàm trên và hàm dưới với vị trí phù hợp.
II. Các loại thun liên hàm
Thun liên hàm sử dụng trong niềng răng chỉnh nha được chia làm 3 loại, bao gồm:
Thun liên hàm loại 1: Nếu giữa các răng còn khe hở hoặc nhóm răng cửa phía trước hai hàm có một khoảng hở mặc dù miệng đang trong trạng thái nghỉ thì thun liên hàm loại 1 giúp đóng lại những khoảng hở này.
Thun liên hàm loại 2: Những trường hợp niềng răng thực hiện nhổ răng sẽ dùng thun liên hàm loại 2 để củng cố neo. Hoặc chúng cũng được sử dụng cho trường hợp di chuyển răng cửa hàm trên về phía sau, cải thiện tình trạng lệch đường giữa. Thun liên hàm loại 2 thường sẽ gắn vào mắc cài răng hàm dưới đến các răng hàm trên.
Thun liên hàm loại 3: Là loại thun dùng cho những trường hợp cần điều chỉnh khe hở ở vị trí răng hàm dưới.
Mỗi loại thun liên hàm đều có những chức năng riêng và phù hợp với từng tình trạng răng khác nhau. Để biết chính xác răng mình sử dụng loại thun liên hàm nào cần có sự tư vấn và chỉ định cụ thể của bác sĩ điều trị.
III. Tại sao phải đeo thun liên hàm?
Một ca niềng răng thành công không chỉ đảm bảo các răng được điều chỉnh về vị trí thẳng hàng mà còn mang lại khớp cắn chuẩn, vừa đem đến thẩm mỹ vừa cho hiệu quả ăn nhai tốt. Trong quá trình niềng răng, hệ thống dây cung và mắc cài giúp các răng dịch chuyển theo đúng tính toán của bác sĩ song lại không thể căn chỉnh khớp cắn hiệu quả, do đó mà thun liên hàm ra đời.
Khí cụ này không chỉ tạo lực kéo đưa các răng về vị trí phù hợp mà còn tạo sự hài hòa, cân đối cho khớp cắn. Đặc biệt, với những trường hợp răng mọc khểnh, lệch lạc, không nằm trong cùng 1 cung hàm, thun liên hàm giúp kéo răng về đúng vị trí mong muốn nhanh hơn. Như vậy, có thể thấy thun liên hàm là khí cụ quan trọng trong quá trình niềng răng chỉnh nha giúp người niềng nhanh chóng đạt được khớp cắn chuẩn, cân đối.
IV. Đeo thun liên hàm như thế nào
Thun liên hàm có tính chất đàn hồi nên mỗi ngày bạn cần thay ít nhất 2 lần để đảm bảo chúng hoạt động tốt hơn. Lưu ý, hãy tập trung ghi nhớ những vị trí mà bác sĩ gắn thun liên hàm để về nhà thao tác đúng cách. Nếu chưa hiểu, bạn nên hỏi lại ngay, tránh trường hợp thao tác sai làm ảnh hưởng đến kết quả niềng răng.
Những ngày đầu chưa quen, khi thay thun liên hàm bạn nên đứng trước gương xác định chính xác vị trí răng cần gắn thun, sau đó mở miệng ở mức độ vừa phải, dùng tay lấy thun cũ ra và gắn thun mới vào.
Sau 2 – 3 ngày thuần thục trong việc đeo thun, bạn không cần đứng trước gương vẫn có thể móc chính xác thun liên hàm vào vị trí mắc cài.
V. Giai đoạn niềng răng nào cần đeo thun liên hàm?
Giai đoạn cần đeo thun liên hàm trong quá trình niềng răng có sự khác nhau phụ thuộc vào tình trạng hiện tại cũng như quá trình di chuyển của răng. Trong một số trường hợp đeo thun liên hàm ngay khi bắt đầu niềng răng nhưng cũng có trường hợp bước sang giai đoạn canh chỉnh răng ở những bước cuối cùng mới đeo thun liên hàm.
Do đó, giai đoạn đeo thun liên hàm ở mỗi người là khác nhau. Điều này sẽ được bác sĩ cân nhắc và chỉ định chính xác dựa vào tình trạng của mỗi người. Ngoài ra, có một điều mà bạn cần lưu ý là không phải tất cả các trường hợp niềng răng đều cần đeo thun liên hàm. Bởi vì thun liên hàm có tác dụng điều chỉnh khớp cắn sao cho chuẩn, cân đối nên với những trường hợp khớp cắn đã hài hòa thì bác sĩ sẽ xem xét không cần sử dụng đến thun liên hàm.
VI. Đeo thun liên hàm trong thời gian bao lâu?
Thời gian đeo thun liên hàm lý tưởng nhất là khoảng 20 giờ trong ngày, đeo ngay cả khi đi ngủ. Trường hợp ăn uống hoặc vệ sinh răng miệng bạn có thể tháo ra nhưng sau đó cần tiếp tục đeo lại.
Tùy vào từng trường hợp chỉnh nha khác nhau mà quá trình đeo thun liên hàm cũng dài ngắn khác nhau. Nếu răng của người đang đeo niềng đã tương đối đảm bảo, tiêu chuẩn khớp cắn gần như hoàn hảo thì chỉ cần đeo thun liên hàm trong thời gian ngắn trong khoảng 3 – 4 tuần. Ngược lại với những trường hợp răng ở 2 hai hàm chưa cân nhau, khớp cắn còn hở, bạn cần đeo thun liên hàm trong vài tháng để đảm bảo răng đều đẹp và ăn nhai ngon miệng.
Bên cạnh đó, thời gian đeo thun liên hàm dài hay ngắn còn phụ thuộc vào mức độ nghiêm túc của bệnh nhân. Nếu không tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, không đeo thun liên hàm đúng thời gian quy định trong ngày thì quá trình niềng sẽ bị kéo dài ra.
VII. Đeo thun liên hàm có đau không?
Khi đeo thun liên hàm, người niềng sẽ có cảm giác hơi đau và khó chịu trong những ngày đầu. Trên thực tế, không chỉ thun liên hàm mà hầu hết các khí cụ niềng răng khi tác động lên răng đều gây ra cảm giác đau nhức.
Nguyên nhân là vì cung răng đang ở trạng thái bình thường, khi mắc thêm thun liên hàm sẽ tác động một lực kéo nhất định nên cảm giác đau tức trong miệng chắc chắn sẽ xảy ra.
Tuy nhiên, tình trạng này chỉ xuất hiện trong những ngày đầu. Và tùy vào cơ địa, mức độ phức tạp của răng, tuổi tác cũng như ngưỡng chịu đựng của mỗi người mà cảm nhận về cơn đau sẽ có sự khác nhau.
Trong thời gian đầu đeo thun nếu khó chịu, bạn có thể chườm lạnh bên ngoài để giảm cảm giác đau nhức nhưng tuyệt đối không được tự ý ngưng đeo vì điều này sẽ khiến răng di chuyển sai lệch với kế hoạch, kéo dài thời gian niềng và khó đảm bảo mang lại kết quả tối ưu.
VIII. Lưu ý khi sử dụng thun liên hàm
Để thun liên hàm phát huy tối đa vai trò của nó, bạn cần lưu ý một vài vấn đề sau:
Thời gian thay thun tối thiểu là 12 giờ/lần, tức là trung bình một ngày bạn cần thay thun ít nhất khoảng 2 – 3 lần nhằm đảm bảo độ đàn hồi của dây thun luôn trong trạng thái tốt nhất.
Khi thực hiện thay chun, cần vệ sinh tay sạch sẽ. Bởi vì tay là nơi trú ngụ của hàng triệu vi khuẩn, nếu không được làm sạch, vi khuẩn này sẽ lây lan sang miệng và gây ra bệnh nguy hiểm như viêm nướu, viêm nha chu. Để an toàn hơn bạn có thể sử dụng dụng cụ đeo thun liên hàm chuyên dụng.
Cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý ngưng đeo thun khiến quá trình niềng kéo dài. Đồng thời cũng không được tự ý rút ngắn giai đoạn bằng cách đeo cùng lúc 2 hoặc nhiều thun. Điều này sẽ khiến răng chịu một áp lực lớn, dễ gây tình trạng gãy răng hoặc bật chân răng.
Quá trình ăn uống, vệ sinh răng miệng, bạn có thể tháo thun để không có cảm giác vướng víu nhưng cần nhanh chóng đeo lại ngay sau đó. Trong thời gian này, bạn cũng nên ưu tiên những thực phẩm mềm và hạn chế ăn vặt nhiều lần trong ngày.
Việc thực hiện đeo thun liên hàm sẽ được bác sĩ chỉ định dựa vào tình trạng răng trong quá trình niềng nên bạn không cần lo lắng.
Tuân thủ đúng lịch tái khám định kỳ. Ngoài ra, nếu thấy khoang miệng có những triệu chứng bất thường, bạn cũng cần liên hệ ngay với nha khoa.
Như vậy, đeo thun liên hàm là bước quan trọng trong quá trình niềng răng và thời gian đeo sẽ dài ngắn khác nhau phụ thuộc vào mức độ phức tạp của mỗi người. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác, vui lòng liên hệ đến số hotline 0972 411 411 hoặc đến trực tiếp tại Nha khoa Đông Nam để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn hoàn toàn miễn phí.
Xem thêm niềng răng:
Bài viết liên quan:
Cách rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh tại nhà an toàn và hiệu quả
Các cách giảm đau khi mọc răng khôn
Nguyên nhân và cách khắc phục mặt lệch
Niềng răng trong suốt là gì? Ưu và nhược điểm
Các loại niềng răng phổ biến nhất hiện nay
Quy trình niềng răng chuẩn diễn ra như thế nào?